خلع ید دعوای مالی است یا غیر مالی: آشنایی با انواع خلع ید

راهنمای خلع ید | مالی یا غیرمالی؟ انواع، شرایط و مراحل

خلع ید اقدام قانونی برای بازپس‌گیری ملک از تصرف غیرقانونی است. بیشتر دعاوی مالی هستند. در این راهنما، انواع، شرایط و مراحل را بررسی می‌کنیم.

خلع ید یکی از مهم‌ترین دعاوی حقوقی در حوزه املاک است که سالانه هزاران پرونده در دادگاه‌های ایران تشکیل می‌شود. این دعوا زمانی مطرح می‌شود که مالک، ملک خود را از تصرف غیرقانونی شخص دیگری خارج کند.

طبق آمار قوه قضاییه، بیش از ۲۰٪ دعاوی ملکی مربوط به خلع ید است. این آمار نشان‌دهنده ضرورت آگاهی از شرایط و مراحل قانونی است.

خلع ید به چه معناست؟

خلع ید عبارت است از اقدام قانونی مالک برای خارج کردن ملک (منقول یا غیرمنقول) از تصرف غیرقانونی شخص یا سازمان دیگر با حکم دادگاه.

شرایط اصلی طرح دعوا:

• ارائه سند مالکیت رسمی (سند تک‌برگ، قولنامه رسمی)
• اثبات تصرف عدوانی (بدون رضایت مالک)
• در صورت عدم سند رسمی: ارائه مدارک جایگزین (مثل مبایعه‌نامه، شهادت شهود)
• هدف: بازپس‌گیری کامل مال

انواع خلع ید

خلع ید انواع مختلفی دارد که هر کدام شرایط و مدارک خاص خود را دارند:

آیا خلع ید دعوای مالی است یا غیر مالی؟

اکثراً مالی: تمام دعاوی مربوط به املاک شخصی، آپارتمان، خودرو، ارث، منزل مشترک، سرقفلی و مشاعات.

غیرمالی: فقط در موارد اراضی منابع طبیعی یا املاک دولتی که مالکیت عمومی دارد.

نکته: در دعاوی مالی، هزینه دادرسی بر اساس ارزش روز ملک محاسبه می‌شود.

سوالات متداول

خلع ید مالی است یا غیرمالی؟

بیشتر مالی؛ فقط اراضی دولتی غیرمالی.

بدون سند رسمی چطور خلع ید بگیریم؟

با مدارک جایگزین (مبایعه‌نامه، شهادت، استعلام) + اثبات تصرف عدوانی.

خلع ید پیمانکار چطور اجرا می‌شود؟

فسخ قرارداد + رعایت ماده ۴۴ و ۴۶ قوانین پیمانکاری.

سخن پایانی

خلع ید راه قانونی بازپس‌گیری مال است. با سند معتبر، استعلام مالکیت و وکیل متخصص اقدام کنید تا حقوقتان حفظ شود.

هرگز بدون مدرک رسمی وارد دعوا نشوید. مشورت با وکیل، احتمال موفقیت را تا ۹۰٪ افزایش می‌دهد.

مؤسسه حقوقی و داوری رویای سبز | تهران، سعادت آباد، شهرک غرب | وکیل پایه یک دادگستری