آیا معاملات مشمولان وظیفه ثبت می شود ؟

آیا معاملات مشمولان وظیفه ثبت می‌شود؟
قوانین و مقررات خرید و فروش اموال مشمولان

یکی از رایج‌ترین سوالات حقوقی این است که: «آیا مشمول خدمت وظیفه می‌تواند معامله کند؟ انتقال سند برای مشمول در دفاتر اسناد رسمی معتبر است؟» در این مقاله، طبق آخرین مقررات نظام وظیفه در سال ۱۴۰۴، به‌طور کامل این موضوع را بررسی می‌کنیم.

قانون چه می‌گوید؟ (آپدیت ۱۴۰۴)

طبق تبصره ۱ ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی و بخشنامه‌های جدید سازمان نظام وظیفه، هرگونه نقل‌وانتقال غیرقهری اموال منقول و غیرمنقول مشمولین خدمت سربازی، فقط زمانی در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شود که وضعیت مشمولیت فرد مشخص شده باشد.

یعنی فرد مشمول باید یکی از مدارک زیر را ارائه کند:

• برگه اعزام به خدمت (پذیرفته شده و دارای تاریخ اعزام)
• برگه معافیت دائم یا موقت
• گواهی اشتغال به خدمت
• یا حکم قضایی تجویز انتقال

در غیر این‌صورت، **دفترخانه حق ندارد سند رسمی انتقال ملک، خودرو یا هر مال دیگری را به نام مشمول ثبت کند.**

چه نوع معاملاتی “ثبت نمی‌شود”؟

منظور از «معاملات غیرقهری»، انتقالاتی است که به میل فرد انجام می‌شود:

• خرید و فروش ملک
• انتقال خودرو
• هبه، صلح عمری، رهن
• واگذاری سهام شرکت

تنها استثنا، انتقالات قهری مثل ارث است که نیازی به ارائه وضعیت مشمولیت ندارد.

اگر مشمول مجبور به انجام معامله باشد، چه باید بکند؟

در موارد اضطراری مثل نیاز به فروش ملک برای هزینه درمان یا بدهی، مشمول می‌تواند:

• دادخواست «تجویز انتقال» علیه سازمان نظام وظیفه تقدیم کند.
• این دعوا غیرمالی است و در دادگاه عمومی حقوقی رسیدگی می‌شود.
• اگر دادگاه ضرورت تنظیم سند را احراز کند، حکم تجویز انتقال صادر می‌کند.

با ارائه این حکم به دفترخانه، معامله ثبت می‌شود—حتی اگر مشمول هنوز وضعیت خدمتی‌اش تعیین نشده باشد.

جدول جامع مقررات معاملات مشمولان (۱۴۰۴)

نظر نهایی و توصیه ویژه وکیل

مشمولان خدمت بهتر است قبل از هرگونه معامله:

• از پذیرش یا امضای هر سند بدون مشورت حقوقی خودداری کنند،
• در صورت اضطرار، سریعاً دادخواست «تجویز انتقال» ارائه دهند،
• و قبل از مراجعه به دفترخانه، وضعیت مشمولیت را از نظام وظیفه استعلام کنند.

سوالات متداول (آپدیت ۱۴۰۴)

موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی رویای سبز | تهران – سعادت‌آباد | وکیل امور نظام وظیفه و نقل‌وانتقال اموال