مجازات فروش مال غیر چیست؟

راهنمای مجازات فروش مال غیر | حبس، جزای نقدی، اثبات مالکیت و خسارت

فروش مال غیر جرم علیه اموال است. مجازات بسته به ارزش مال متفاوت است. در این راهنما، انواع انتقال، تکلیف خریدار، اثبات مالکیت و محاسبه خسارت را بررسی می‌کنیم.

فروش مال غیر یکی از جرایم رایج علیه اموال است که سالانه هزاران پرونده در دادگاه‌های ایران تشکیل می‌دهد. این جرم با سوءاستفاده از اعتماد یا فریب، مالکیت افراد را نقض می‌کند.

طبق آمار قوه قضاییه، بیش از ۱۵٪ دعاوی ملکی مربوط به فروش مال غیر است. این آمار نشان‌دهنده ضرورت آگاهی از قوانین و پیشگیری است.

انتقال مال غیر چیست؟

انتقال مال غیر یعنی فردی با آگاهی از عدم مالکیت، دارایی متعلق به دیگری را به شخص ثالث منتقل کند. این انتقال می‌تواند از طریق فروش، صلح، هبه یا سایر عقود باشد.

تفاوت با معامله فضولی: در انتقال مال غیر، فروشنده خود را مالک معرفی می‌کند. در معامله فضولی، فروشنده اطلاعات نادرست می‌دهد بدون تصریح به مالکیت.

مجازات فروش مال غیر

مجازات بر اساس ارزش مال و قوانین مربوطه تعیین می‌شود:

اگر ارزش مال بیش از ۱۰۰ میلیون تومان باشد

طبق ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری:

• حبس ۱ تا ۷ سال
• جزای نقدی معادل ارزش مال
• انفصال دائم از خدمات دولتی (در موارد شدید)

اگر ارزش مال کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان باشد

طبق ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی:

• حبس ۶ ماه تا ۳.۵ سال
• مجازات قابل تعدیل بر اساس شرایط (مثل همکاری متهم)

ارزش مال	ماده قانونی	مجازات
بیش از ۱۰۰ میلیون تومان	ماده ۱ تشدید مجازات	۱-۷ سال حبس + جزای نقدی
کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان	ماده ۱۰۴ قانون مجازات	۶ ماه تا ۳.۵ سال حبس

تکلیف خریدار در فروش مال غیر

خریدار در صورت ناآگاهی، مسئولیتی ندارد. اما باید موارد زیر را رعایت کند:

• اثبات ناآگاهی: با ارائه مدارک خرید و استعلامات
• ابطال معامله: دادگاه معامله را باطل کرده و خریدار از فروشنده مطالبه می‌کند
• مشورت با وکیل: برای جلوگیری از خسارت بیشتر

انواع انتقال مال غیر

انتقال مال غیر به دو شکل اصلی انجام می‌شود:

انتقال عین مال

فروش، هبه یا صلح خود مال (مثل خانه، خودرو) بدون رضایت مالک.

انتقال منفعت مال

اجاره، رهن یا حق انتفاع بدون اجازه مالک. این نیز جرم محسوب می‌شود.

اثبات مالکیت در فروش مال غیر

برای شکایت و اثبات مالکیت، مدارک زیر ضروری است:

1. سند رسمی (قولنامه، مبایعه‌نامه، سند تک‌برگ)
2. مدارک اشاعه (در اموال مشاع)
3. استعلام از ثبت اسناد و املاک
4. کمک وکیل متخصص املاک برای تحلیل پرونده
5. ارائه جزئیات حقوقی دقیق به دادگاه

نحوه محاسبه خسارت فروش مال غیر

خسارت بر اساس موارد زیر محاسبه می‌شود:

• ارزش روز مال: بر اساس کارشناسی رسمی دادگستری
• خسارت مستقیم (از دست دادن مال)
• خسارت غیرمستقیم (اجاره از دست رفته، ضرر روانی)
• هزینه‌های حقوقی و دادرسی
• خسارت معاقبتی (در صورت عمد و شدت جرم)

سوالات متداول

مجازات فروش مال غیر بالای ۱۰۰ میلیون چقدر است؟

۱ تا ۷ سال حبس + جزای نقدی معادل مال.

خریدار مال غیر مسئول است؟

اگر ناآگاه باشد، خیر. معامله باطل می‌شود.

چطور مالکیت را اثبات کنیم؟

با سند رسمی + استعلام + کمک وکیل.

سخن پایانی

فروش مال غیر جرم سنگین با مجازات طولانی است. پیشگیری با استعلام مالکیت و مشورت با وکیل املاک بهترین راه است.

همیشه قبل از معامله، از ثبت اسناد استعلام بگیرید. در صورت وقوع جرم، فوراً با وکیل متخصص تماس بگیرید.

مؤسسه حقوقی و داوری رویای سبز | تهران، سعادت آباد، شهرک غرب | وکیل پایه یک دادگستری