به فکر طلاق افتادهاید و نمیدانید از کجا باید شروع کنید؟
مشاوره تخصصی با وکیل خانواده، وکیل طلاق و وکیل طلاق توافقی در موسسه حقوقی رویای سبز – بهصورت تلفنی و آنلاین
تماس: 02128111036موسسه حقوقی و داوری بینالمللی رویای سبز
وکیل مسئول این حوزه: افشین قاسمی – پژوهشگر دوره دکتری حقوق خصوصی
تلفن: ۰۲۱-۲۸۱۱۱۰۳۶ | ایمیل: info@royayehsabz.com
نشانی: تهران، سعادتآباد، میدان کاج، سرو شرقی، پلاک 125 – ساختمان رویای سبز
همه چیز در خصوص طلاق؛ طلاق از طرف زن، عسر و حرج و طلاق توافقی
طلاق همیشه اولین راهحل نیست؛ اما وقتی ادامه زندگی مشترک بهصورت جدی سلامت روحی، جسمی یا حیثیتی طرفین را تهدید میکند، شناخت دقیق حقوق قانونی میتواند جلوی بسیاری از خسارات و بلاتکلیفیها را بگیرد. در این مقاله، بهصورت کامل با شرایط طلاق از طرف زن، عسر و حرج، هزینههای طلاق از طرف زوجه، طلاق توافقی و نمونه دادخواستها آشنا میشوید.
طلاق از طرف زن؛ در چه مواردی ممکن است؟
مطابق قانون مدنی ایران، حق طلاق اصولاً با زوج (مرد) است؛ اما این به معنای ناتوانی زن از جدایی نیست. قانونگذار در مواد مختلفی مانند مواد ۱۱۱۹، ۱۱۲۹، ۱۱۳۰ قانون مدنی و شروط ضمن عقد نکاح، مواردی را پیشبینی کرده که زوجه میتواند از دادگاه تقاضای طلاق کند.
بسیاری از زنان هنگام امضای عقدنامه، شروط ضمن عقد را بدون توجه امضاء میکنند؛ در حالی که همین شروط، بعدها میتواند مهمترین ابزار قانونی برای جدایی با حفظ حقوق مالی باشد. در ادامه، مهمترین مواردی که زوجه میتواند به استناد آنها دادخواست طلاق بدهد، آورده شده است.
مهمترین موارد قانونی طلاق از سوی زوجه
| عنوان مورد | مبنای قانونی تقریبی | شرح کوتاه |
|---|---|---|
| عدم پرداخت نفقه بیش از ۶ ماه | ماده ۱۱۲۹ و شرط ضمن عقد | زوجه میتواند هم نفقه معوقه را مطالبه و هم بهجهت ترک انفاق، دادخواست طلاق و حتی شکایت کیفری تنظیم کند. |
| عیوب جسمانی مؤثر در رابطه زناشویی | ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی | خصاء، عنن، یا نقص عضو بهحدی که امکان عمل زناشویی را سلب کرده است؛ بهویژه اگر هیچگاه نزدیکی واقع نشده باشد. |
| سوءرفتار و سوءمعاشرت زوج | ماده ۱۱۰۳ و عسر و حرج | ضرب و شتم، توهین، تهدید، رفتارهای پرخطر و هر رفتاری که ادامه زندگی را غیرقابل تحمل کند، میتواند مبنای عسر و حرج باشد. |
| جنون زوج | مواد مربوط به فسخ و شروط ضمن عقد | در صورت اثبات جنون و عدم امکان فسخ به دلایل فنی، زوجه میتواند از وکالت در طلاق استفاده کرده و خود را مطلقه نماید. |
| ترک زندگی خانوادگی | شروط دوازدهگانه عقدنامه | ترک زندگی توسط زوج به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب در یک سال بدون عذر موجه، از مصادیق مهم عسر و حرج است. |
| محکومیت قطعی زوج به حبس طویلالمدت | شروط ضمن عقد و عسر و حرج | محکومیت ۵ سال یا بیشتر یا حبس مؤثر که اجرای آن مانع از انجام تکالیف زناشویی شود، میتواند مبنای طلاق باشد. |
| اعتیاد مضر به مواد مخدر یا مشروبات الکلی | شروط ضمن عقد و عسر و حرج | اعتیاد بهگونهای که اساس زندگی خانوادگی را مختل کند و درمانپذیری یا ترک، تحقق نیابد یا تکرار شود. |
| ازدواج مجدد بدون رضایت زوجه | شروط ضمن عقد نکاح | در صورت ازدواج مجدد زوج بدون رضایت زوجه و عدم رعایت عدالت، زوجه میتواند به استناد شرط ضمن عقد، تقاضای طلاق کند. |
علاوه بر موارد فوق، هر وضعیتی که تحت عنوان «عسر و حرج» شناخته شود و ادامه زندگی را برای زن بهطور جدی غیرقابل تحمل کند، میتواند مبنای صدور حکم طلاق از سوی دادگاه باشد.
روند کلی دادخواست طلاق از طرف زن
اگر طلاق بهصورت وکالتی یا توافقی نباشد و زوجه بخواهد بهطور یکجانبه از حق خود استفاده کند، معمولاً باید مسیر زیر طی شود:
- ثبت دادخواست طلاق در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (با مدارک: شناسنامه، کارت ملی، عقدنامه، مدارک اثبات عسر و حرج).
- ارجاع پرونده به دادگاه خانواده صالح (محل اقامت فعلی زوجه یا محل اقامت زوج).
- رسیدگی دادگاه، استماع اظهارات طرفین، ارجاع به کارشناسی، پزشکی قانونی، استعلامها و… حسب مورد.
- ارجاع به داوری و مشاوره خانواده برای صدور گواهی عدم امکان سازش.
- صدور رأی طلاق و در صورت قطعیت، ثبت صیغه طلاق در دفترخانه رسمی طلاق.
در صورت رد دادخواست در دادگاه بدوی، زوجه میتواند ظرف مهلت قانونی (معمولاً ۲۰ روز)، تجدیدنظرخواهی کند.
هزینههای طلاق از طرف زن
طرح دعوای طلاق از سوی زوجه، مانند هر دعوای حقوقی دیگر، هزینههایی در بر دارد که تقریباً شامل موارد زیر است:
- هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی،
- هزینه دادرسی طبق تعرفههای قوه قضاییه،
- هزینه مشاوره اجباری طلاق (در صورت ارجاع)،
- هزینههای ترجمه، استعلام، گواهی پزشکی قانونی یا کارشناسی (در صورت نیاز)،
- هزینه ثبت صیغه طلاق در دفتر طلاق،
- حقالوکاله وکیل طلاق (در صورت استفاده از وکیل خانواده).
میزان دقیق این هزینهها بسته به شهر، شعبه، نوع ادعا و طول مدت رسیدگی متفاوت است و معمولاً قبل از اقدام، یک مشاوره دقیق با وکیل طلاق توصیه میشود.
طلاق توافقی؛ سریعترین روش جدایی قانونی
طلاق توافقی زمانی است که زوجین:
- در اصل جدایی،
- در مورد مهریه (بخشش، تقسیط، دریافت کامل و…)،
- در مورد حضانت و نفقه فرزندان و نحوه ملاقات،
- و در مورد جهیزیه و سایر حقوق مالی
با هم به توافق میرسند و این توافق را کتبی اعلام میکنند. در این حالت:
- دادخواست طلاق توافقی در دفتر خدمات قضایی ثبت میشود،
- زوجین (یا وکلای آنها) در جلسات مشاوره خانواده و دادگاه شرکت میکنند،
- گواهی عدم امکان سازش صادر میشود،
- و با ارائه گواهی به دفتر طلاق، صیغه طلاق جاری و در دفتر ثبت میشود.
در مواردی که یکی از زوجین یا هر دو در خارج از کشور هستند، میتوان از طریق وکالت در طلاق (تنظیمشده در سفارت یا کنسولگری)، اجرای طلاق توافقی را به وکیل در ایران سپرد.
مدارک مهم برای طلاق توافقی
- عقدنامه یا رونوشت رسمی آن،
- شناسنامه و کارت ملی زوجین،
- گواهی بکارت یا آزمایش عدم بارداری (حسب مورد)،
- در صورت اعطای حق طلاق یا وکالت در طلاق، سند رسمی وکالت،
- توافقنامه کتبی در خصوص مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان.
نمونههای رایج دادخواست طلاق از طرف زن (خلاصه)
برخی از رایجترین عناوین دادخواست طلاق از سوی زوجه عبارتند از:
- دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش بهدلیل ترک زندگی مشترک توسط زوج بیش از شش ماه،
- دادخواست طلاق بهدلیل اعتیاد زوج به مواد مخدر یا مشروبات الکلی،
- دادخواست طلاق بهدلیل محکومیت قطعی زوج به جرایم منافی حیثیت خانوادگی مانند سرقت،
- دادخواست طلاق بهدلیل عقیم بودن زوج و عدم امکان فرزندآوری،
- دادخواست طلاق بهاستناد ماده ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ (ترک انفاق و عسر و حرج).
متن کامل چنین دادخواستهایی باید با توجه به وضعیت واقعی زندگی مشترک، مدارک موجود و رأیهای قبلی تنظیم شود؛ به همین دلیل استفاده از وکیل متخصص طلاق میتواند شانس موفقیت را بهطور جدی افزایش دهد.
ضرورت حضور وکیل خانواده در دعاوی طلاق
بسیاری از افراد تا زمانی که با یک پرونده واقعی روبهرو نشدهاند، تصور میکنند روند طلاق ساده و کوتاه است؛ اما در عمل:
- تشخیص دادگاه در مورد عسر و حرج،
- نحوه اثبات سوءرفتار، اعتیاد، ترک زندگی، محکومیت کیفری و…،
- تأثیر طلاق بر مهریه، نفقه، اجرتالمثل، حضانت و نفقه فرزندان،
- و حتی نوع رأی (طلاق بائن، رجعی، خلع و…)
همگی نیازمند تحلیل دقیق حقوقی و تنظیم صحیح دادخواست و لایحه است. حضور یک وکیل خانواده و وکیل طلاق مجرب میتواند:
- مدت زمان رسیدگی را کاهش دهد،
- از تضییع حقوق مالی زوجه یا زوج جلوگیری کند،
- و در بسیاری موارد، از اشتباهات جبرانناپذیر در مذاکرات و توافقات جلوگیری نماید.
مشاوره آنلاین و رایگان با وکیل خانواده رویای سبز
در موسسه حقوقی و داوری بینالمللی رویای سبز میتوانید بهصورت کاملاً آنلاین و بدون پرداخت هزینه اولیه، با وکیل طلاق، وکیل طلاق توافقی و وکیل مهریه مشاوره بگیرید.
هدف ما این است که در این روزهای سخت، حداقل نگرانیهای حقوقی شما کمتر شود و با آگاهی تصمیم بگیرید.
تماس با وکیل خانواده: 02128111036سوالات متداول درباره طلاق، طلاق از طرف زن و طلاق توافقی
آیا زن بدون رضایت شوهر هم میتواند طلاق بگیرد؟
بله. در صورتی که یکی از شروط ضمن عقد نکاح محقق شود، یا زوجه بتواند عسر و حرج خود را اثبات کند (مانند ترک انفاق، اعتیاد، سوءرفتار شدید، ترک زندگی، محکومیت کیفری مؤثر و...)، دادگاه میتواند با وجود مخالفت زوج، حکم طلاق صادر کند.
طلاق توافقی چقدر زمان میبرد؟
مدت زمان طلاق توافقی بسته به شعبه دادگاه، حجم کاری، جلسات مشاوره و کامل بودن مدارک متفاوت است. در حالت عادی، روند طلاق توافقی معمولاً بسیار کوتاهتر از طلاق یکطرفه است؛ اما زمان دقیق را باید با توجه به شرایط روز از وکیل یا مشاور حقوقی پرسید.
در طلاق از طرف زن، تکلیف مهریه چه میشود؟
مهریه حق مالی مستقل زن است و اصل بر این است که زوجه میتواند تمام مهریه خود را مطالبه کند؛ حتی اگر خودش متقاضی طلاق باشد. البته در برخی روشها مانند طلاق خلع ممکن است زوجه بخشی از مهریه را ببخشد تا طلاق سریعتر انجام شود. جزئیات بسته به نحوه طرح دعوا و نوع طلاق متفاوت است.
برای طرح دادخواست طلاق چه مدارکی لازم است؟
مهمترین مدارک عبارت است از: شناسنامه، کارت ملی، عقدنامه یا رونوشت رسمی آن، مدارک اثباتکننده ادعا (مثل گزارش پزشکی قانونی، دادنامه محکومیت کیفری، استعلام ترک انفاق، شهادت شهود و...) و در طلاق توافقی، توافقنامه کتبی زوجین درباره مهریه و حضانت فرزندان.
آیا بدون حضور زوج هم میتوان طلاق را ثبت کرد؟
اگر زوجه وکالت در طلاق (حق طلاق) از زوج داشته باشد یا دادگاه در رأی خود به او اجازه ثبت طلاق بدون حضور زوج بدهد، امکان ثبت طلاق بدون حضور شوهر نیز وجود دارد. در غیر این صورت، عدم حضور زوج میتواند روند ثبت طلاق را دشوار و زمانبر کند.
موسسه حقوقی و داوری بینالمللی رویای سبز | تهران – سعادتآباد | وکیل خانواده، وکیل طلاق، وکیل مهریه و دعاوی خانوادگی